Als je iets eet of drinkt, wat is er dan belangrijker: dat het lekker smaakt of dat het gezond is?
Als je iets eet of drinkt, wat is er dan belangrijker: dat het lekker smaakt of dat het gezond is?
Deze vraag is bijna nergens zo prominent als bij een Bulletproof Coffee. Want op het eerste gezicht is er geen enkele zinnige reden om roomboter, kokosolie of MCT-olie in je koffie te mengen. En al zeker niet om dit brouwsel ’s morgens op een nuchtere maag te drinken!
En als jij een paar kilo’s wilt verliezen en daarvoor op je calorieën let, lijkt het zeker dwaas om zo’n caloriebom naar binnen te gieten. Maar de keto- en koolhydraatarme lifestyle blijft populair, én mensen verliezen gewicht door gebruik te maken van veel vet.
Wacht eens even… afvallen door vet te eten? Echt?
De theorie is dat als je kiest voor goede vetten – zoals grasboter, olijfolie en vis – je zo langer een voldaan gevoel hebt dan wanneer je koolhydraten eet. Met deze levenswijze zorg je ervoor dat je lichaam omschakelt van koolhydraten (suikers) naar vetten als energiebron. En daarbij is vette koffie best handig…
Is het echt zo dat een Bulletproof Coffee je kan helpen om gewicht te verliezen? Is het gezond? En wat kan dit avontuurlijke koffierecept nog allemaal? En waarvoor moet je opletten? Lees zeker verder!
Keto voor beginners: Wat is een Bulletproof Coffee?
Als je bij google bulletproof intikt, krijg je niet alleen zoekresultaten van kogelwerende vesten of YouTube-links naar het nummer van La Roux. Je vind ook tal van recepten en informatie over Bulletproof Coffee. En je zult net zo veel sites tegenkomen die dit drankje aanbevelen, als pagina’s die je waarschuwen voor de gevaren.
Feit is dat calorieën weer mogen, we moeten niet langer elk hapje dat door onze mond gaat tellen en we weten dat de ene kilocalorie de andere niet is.
Dr. Atkins maakte het koolhydraatarme dieet al populair in de jaren 70 en 80 en Dave Asprey bracht recent een nieuwe hype: het Bulletproof dieet. Hij “leende” het idee voor een Bulletproof Coffee van de ayurvedische keuken, waar ghee (geklaarde boter) aan thee wordt toegevoegd.
Omdat koffie, gras- of weideboter en kokosolie beter doorgedrongen zijn in onze westerse cultuur, heeft hij er dan maar een eigen drankje van gemaakt.
In principe is daar niets mis mee, maar wat me gek maakt zijn de claims van Asprey dat hij met zijn vorm van het ketogene dieet – waarin Bulletproof Coffee een belangrijke rol speelt – naar verluid 45 kilo is verloren en tegelijkertijd 20 IQ-punten heeft bijgekregen.
Een dieet waarin koffie de hoofdrol krijgt, zou een droom moeten zijn voor mij. Maar zelf ben ik niet zo te vinden voor al deze hypes – met bijhorende marketing en “speciale” producten. Meer nog…
Iedereen die beweert dat een eenzijdig dieet met een bepaald product als belangrijkste element hen fitter of gezonder heeft gemaakt, liegt. Of vertelt slechts de halve waarheid. Een gezond voedingspatroon is gevarieerd, evenwichtig en barst van de groenten en fruit. Een kopje koffie (al dan niet Bulletproof) kan zeker, maar zoals altijd moet je niet overdrijven.
Bulletproof Coffee volgens het Asprey-principe is trouwens meer dan een mengsel van filterkoffie, boter en kokosolie. De olie moet aan bepaalde eisen voldoen om te werken – hier ga ik later verder op in.
Bovendien is het Bulletproof dieet duidelijk gebaseerd op bekende concepten zoals Atkins en keto – d.w.z. met een hoog aantal vetten, gematigd aantal eiwitten en laag aantal koolhydraten – met nog een eigen twist. Volgens mij is het voor de mensen die koolhydraten beperken gewoon een handige manier om hun vetten op te krikken.
Als je dit eetpatroon gebruikt om wat af te vallen, is het natuurlijk handig meegenomen dat cafeïne zelfs afslankende effecten zou kunnen hebben. Meer hierover kun je lezen in mijn artikel “Is koffie gezond?” – misschien moet een Bulletproof Coffee af en toe kunnen?
Asprey heeft het momentum van de keto-beweging gegrepen en heeft er z’n voordeel mee gedaan. Vertelt hij de hele waarheid en niets dan de waarheid? Daar heb k m’n twijfels over!
Wie mij een beetje kent, weet dat ik niet zo’n enorme fan ben van dit soort trends en opvallende goeroes die meer geïnteresseerd zijn in de status van hun bankrekening, dan de gezondheid en het welzijn van de mensen die hen volgen.
Maar als we alle gehypte rommel vergeten, blijft er wel een combinatie over van drie interessante natuurproducten die ook op zichzelf hun nut hebben: lekkere koffie, grasboter en kokosolie.
Bulletproof Coffee recept
Je kunt Bulletproof Coffee maken met elke kokosolie die je in de supermarkt koopt – maar dan doe je het eigenlijk fout. Als je het goed wilt doen, heb je de volgende ingrediënten nodig:
- Goede zwarte koffie (300 ml)
- Weideboter (12 – 24 g)
- MCT-kokosolie (12 – 24 g)
MCT staat voor medium chain trigycerides ofwel triglyceriden met een gemiddelde keten. Ik leg je verderop nog uit waarom dat zo belangrijk is.
Voor mijn Bulletproof gebruikte ik een sterkere roast met chocoladetoetsen die ik bereidde in een handfilter. Je kunt ook een stevige French Press-koffie gebruiken en er is zeker niets mis met een Americano uit een volautomatische koffiemachine.
Wat betreft het vetgehalte heb je eigenlijk de complete vrijheid om zelf jouw ideale combinatie te vinden. Je kunt meer boter en minder kokosolie gebruiken of andersom – of de koffie enkel een klein beetje vetter maken met deze ingrediënten. Ik raad aan om voorzichtig te beginnen en telkens te proeven. Meer olie of boter toevoegen kan altijd nog.
Je stopt alle ingrediënten in een blender en laat mixen tot je een schuimige, romige massa krijgt. Zorg er wel voor dat je de blender voorverwarmd hebt met heet water, zodat de koffie niet te veel afkoelt.
Waarom weideboter en MCT-kokosolie?
Koffie met vet, je zou kunnen denken dat je er evengoed wat olijfolie, zonnebloemolie of ghee aan zou kunnen toevoegen. Maar of die combinatie lekker zal zijn, weet ik niet.
Gezondheidsexperts lijken ook allemaal besmet met de kokosolie-microbe en zijn laaiend over de gezondheidsvoordelen van het spul. Je moet het eten, op je gezicht en zelfs op je haar smeren. Je kunt er trouwens ook je tanden mee poetsen, want het heeft antibacteriële eigenschappen. En ik heb dat allemaal geprobeerd…
Toch staat de helft van m’n bokaal kokosolie ondertussen een beetje stof te vergaren in de keuken. Want ik had natuurlijk niet goed opgelet en had zomaar het eerste het beste potje meegenomen uit de supermarkt. Alleen extra virgin, koudgeperste kokosolie zou gezondheidsvoordelen kunnen hebben.
Er zijn net zoveel studies die suggereren dat kokosolie het cholesterolgehalte verhoogt. Het is immers een feit dat het meer verzadigde (ofwel de zogenaamde “slechte”) vetzuren bevat. Wat daar allemaal van aan is, laat ik liever in het midden.
Het geloof in kokosolie als afslankproduct is gebaseerd op twee afzonderlijke studies, volgens welke de middellange-keten triglyceriden (MCT) in kokosvet zouden hebben geleid tot een verhoogde energieverbranding bij de testpersonen.
De olie die gebruikt werd in deze studie bestond dan wel voor honderd procent uit deze vetketens, commerciële versies raken meestal niet verder dan 14 procent.
Daarom dringen voorstanders van de Bulletproof-theorie erop aan om alleen 100 procent MCT-kokosolie te gebruiken. Dat komt omdat de energiedichtheid van deze vetketens lager is dan bij langeketenvetzuren, ze sneller verteerd worden en de stofwisseling totaal anders is. Met andere woorden: MCT’s zijn sneller en beter beschikbaar voor het lichaam als energiebron dan andere vetten.
Tegenhangers hebben dan weer heel andere theorieën, zoals je kunt lezen in het artikel van de American Hearth Association: Saturated fats: Why all the hubbub over coconuts?
En ook het voedingscentrum heeft z’n twijfels over de verzadigde vetten uit kokosolie. Ik ben helemaal geen gezondheidsexpert of wetenschapper, mar kies er zelf toch ook voor om m’n hoeveelheid vetten wat in te perken. Wat gezonder is, laat ik je liever zelf beslissen.
Afgezien van de controverse, is kokosolie perfect om in te koken of bakken en geeft het een heerlijke, natuurlijk smaak. Net deze smaak is een belangrijk aspect bij het drinken van Bulletproof Coffee – koffie met kokos klinkt aantrekkelijker dan koffie met vet, nietwaar?
Als we het over de weide- of grasboter hebben, zijn we er alvast zeker van dat de koeien lekker gras gegeten hebben en dat deze voedingsstoffen ook in je koffie terechtkomen. Al zijn er beweringen over het illegale gebruik van deze therm. En of de boter daarom ook daadwerkelijk gezonder is, is nog een andere zaak natuurlijk – het blijven dierlijke vetten. We zouden hierover uren kunnen discuteren, maar dat gaan we niet doen.
Voor weideboter geldt hetzelfde principe als voor koffiebonen en koffiebereidingen: als je troep gebruikt, komt er troep uit. En alleen kwaliteitsvolle ingrediënten geven het beste resultaat. De smaak van echt gras, verse bloemetjes en klavertjes vind je alleen in echte, biologische boter van koeien die lekker buiten gestaan hebben.
Ik gebruik liever zo natuurlijk mogelijke producten die niet van de grootschalige fabriekslandbouw afkomstig zijn, zonder opvallende (en totaal nutteloze) labels. Hierbij een kleine anekdote:
Onlangs zag ik in de supermarkt een pakje boter met “laag eiwitgehalte” in het groot op de verpakking. Ik moest even zuchten en met het hoofd schudden omdat het aangeeft hoe weinig de marketeers afweten van het product zelf en hoe veel mythes er nog de ronde doen over voeding.
Eiwit is namelijk één van de hoofdbestanddelen van melk – en dus ook van alle producten die ermee gemaakt worden. Het feit dat je boter verkoopt met een laag eiwitgehalte, wil niets meer zeggen dan dat je enorm geknoeid hebt met dit product.
Koffie ontwikkeld voor volautomaten
(H)eerlijke, kwalitatieve koffiebonen
Vers geroosterd
Chocolade-noot
Eerlijke handel
Met zorg uitgekozen
Hoe smaakt Bulletproof Coffee?
Het klinkt je misschien een beetje vies in de oren, maar de combinatie van vetten met koffie is eigenlijk heel lekker. Het volle mondgevoel en het samenspel van de elementen uit de koffiebonen met de subtiele kokossmaak, zijn heel bijzonder.
Op een nuchtere maag kan het nogal zwaar vallen, maar na een aantal pogingen ging het bij mij toch vlot binnen later op de dag. En ook: na 300 ml koffie zit ik helemaal vol en hoef ik een tijdje niet meer te eten. En dat brengt ons bij het volgende puntje en de eigenlijke kern van de zaak.
Waarom Bulletproof Coffee drinken?
Het belangrijkste voordeel van een Bulletproof Coffee is zonder twijfel het voldaan gevoel dat het je geeft. En daarom houdt de keto-gemeenschap er zo van. Maar wie op z’n calorie-inname let, krijgt er al meteen een hele hoop binnen in enkele slokken. Mijn Bulletproof-recept levert het volgende:
- De mildste versie per portie (met 300 ml koffie): ongeveer 190 kcal, 21 g vet, geen koolhydraten en slechts een vleugje eiwitten (0,1 g)
- De sterke versie (met een dubbele hoeveelheid boter/kokosolie): ongeveer 380 kcal, 41 g vet en verder ongeveer dezelfde voedingswaarden
De sterke versie komt overeen met wat Mr. Asprey aanbeveelt. Zo’n stevige mok kan alvast tellen wat betreft het aantal calorieën. En je krijgt bereikt al snel een flink aandeel van de aanbevolen hoeveelheid vet per dag (50-100 gram). Je vol voelen, dat zul je zeker! Maar vergeet niet dat ook voedingsvezels een positief effect hebben op de spijsvertering. En deze krijg je niet binnen met een koffie-vetbom.
Vet is vooral belangrijk als bouwsteen van de celwanden en in de hersenen. In sommige gevallen (bij weinig inname van koolhydraten), kan het ook gebruikt worden als energiebron. Bij een koolhydraatarm dieet vertrouwt men voor een groot deel op vetten om energie te krijgen. De meningen zijn verdeeld of dit ook effectief de meest gunstige of gezondste bron is, maar het is wel de bedoeling om voor “gezonde” vetten te kiezen als avocado, noten en jawel, grasboter.
De reden waarom Bulletproof Coffee zo populair is, ligt dus bij het ketogene dieet dat een hoog aantal vetten per dag aanbeveelt. Het gaat om een voldaan gevoel dat de honger langer op afstand houdt.
Hoe gezond is Bulletproof Coffee überhaupt?
Wel, dat hangt er eigenlijk een beetje vanaf… Hoe gezond is een “ketogene koffie” als je je verder niet aan de ketogene richtlijnen houdt? Met andere woorden: wat is het nut van een Bulletproof Coffee als je om 10 uur een lekkere muffin of taartje gaat halen in de kantine? En dan ’s middags een groot bord pasta naar binnen werkt?
Precies: helemaal niets.
En hoe gezond is het keto dieet eigenlijk? De voor- en tegenstanders zullen je allemaal een heleboel argumenten kunnen geven. Maar dat is weer een discussie voor een andere keer.
Als we Asprey geloven, moeten we braaf het hele Bulletproof dieet volgen, inclusief het periodieke vasten en de koffie volgens zijn voorschriften. En ik houd je niet tegen om het eens te proberen, maar als je een heel ander eetpatroon aanhoudt, kun je maar beter opletten met vettige koffie.
Volgens mij is het met Bulletproof Coffee net zoals met alles wat je eet of drinkt: met mate moet het kunnen. Volg jij een koolhydraatarm dieet? Dan kan deze koffiedrank helpen om je vetten aan te vullen en honger tegen te gaan. Eet je vegan, raw, paleo of probeer je gewoon een beetje op te letten met wat je naar binnen werkt? Ook dan mag je wat mij betreft af en toe genieten van een vette koffie. Maar overdaad schaadt. Altijd en onafhankelijk van je voedingspatroon.
Althans, dat is mijn mening. Voel je vrij om je eigen inzichten en recepten hieronder neer te schrijven!
